Annette van den Bosch
Windroos 1 l
 
 
Informatie over Annette van den Bosch en deze site Gedichten, waaronder Vlaamse en vertaalde         Artikelen over dichtbundels en dichtbijeenkomsten Recensies van dichtbundels Interviews met dichters, uitgevers etc Over jonge dichters
Beginpagina                 Contact
 
     
  -
 

Van doodskist tot Pegasus


Hoe vier dichters zich onderscheiden en toch bij elkaar in een reeks passen.

Verschenen op de Meandersite op 8 oktober 2004

De Windroosreeks is sinds september 2004 weer in de lucht. Het oude initiatief van Ad ten Besten van meer dan vijftig jaar geleden is in ere hersteld. Uitgeverij Holland nam de fakkel die in 1970 was neergelegd, onder initiatief van van Chrétien Breukers weer op.
Vier dichters presenteerden zichzelf op vakkundige wijze.

Tijdens de presentatie van de Windroosreeks in het Letterkundig Museum waren er inleidingen en plichtplegingen. Korteweg van het Letterkundig museum wees op de overeenkomst met de Sandwichreeks waar Komrij zich als Dichter des Vaderlands achter op stelt. Geïnteresseerden moeten vooral het verslag in Rottend Staal Online, nieuwsberichten september, lezen.

Maar. Zelfs en juist waren de vier dichters uit de eerste nieuwe reeks aanwezig in het Letterkundig museum en daar gaat het om. Catharina Blauwendraad sprak haar dank uit aan de uitgever. Opvallend vond ze dat hij haar benaderde. ‘Heerlijk om niet altijd zelf briefjes te moeten schrijven.’ Ze bestempelde dit als een ongebruikelijk, maar plezierig, gevoel voor een debutant, die meestal slechts enkele afwijzende woorden in een kort briefje krijgt toegevoegd. In haar geval luidden die woorden ‘uw poëzie kan niet meer sinds de Vijftigers’. ‘Nou, dat zullen we dan wel eens zien’, leek ze in haar voordracht over Pegasus en de Muzen te willen vertellen. Haar brug over de geslagen gaten heeft ze stevig gebouwd. Zij debuteert met de bundel ‘Niet ik beheers de taal’. In 2003 kwam haar vertaling uit van Pablo Neruda ‘Honderd liefdessonnetten’.

Eva Cox koos voor haar lievere gedichten, die ze voordroeg met haar zachte Vlaamse tongval. Heel anders dan het podiumbeest dat ze ook kan zijn met haar felle aanvallen op sommige vertegenwoordigers van het mannelijk geslacht. Toen ik haar de eerste keer hoorde voordragen in de ontmoeting tussen Vlaamse en Nederlandse dichters in Festina Lente in Amsterdam in 2001 was ik bijzonder verrast en overtuigd van haar dichtkunst. Toen ik informeerde wanneer een bundel zou verschijnen, meende ze dat de podiumgedichten niet zo in een bundel passen. Nu verschijnt dus haar debuutbundel, genaamd ‘pritt.stift.lippe’.
Ze vertelde me dat deze gedichten op ‘lezen’ geselecteerd zijn. Ook zij was aangenaam verrast dat zij persoonlijk door de uitgever werd benaderd om haar bundel uit te geven.
Van haar voordracht bleef me bij: ‘denken/maakt de/benen dun’. Intrigerend nietwaar?

Ik had het idee dat de debutanten in deze reeks geselecteerd waren op basis van hun optredens op podia, maar navraag bij Chrétien Breukers leerde dat dit niet het geval was. Opvallend was dat in elk geval deze eerste vier dichters bijzonder goed in staat zijn hun gedichten op een bijzondere manier voor het voetlicht te brengen. Het optreden en de tekst van Han van der Vegt was indrukwekkend. Oorspronkelijk, origineel en flitsend. Er gebeurt iets in dit gedicht dat vooral de spijsvertering behandelt. Jammer, dat hij het niet helemaal kon voordragen. Binnenkort schrijf ik over deze bundel een recensie. Onthou die naam en die bundel: Han van der Vegt, ‘Ratel & Experimenten’. Overigens publiceerde Van der Vegt twee bundels: ‘Oker’ en ‘Pilonder’.

Paul Janssen uit Hoensbroek droeg de gedichten uit ‘Instructies voor een ober’ uit het hoofd voor, met brede hand- en armgebaren. Je zag de kopjes stukvallen in het voorbij gaan. Fraaie poëzie, met beeldende kracht, die hij voor ons gemakkelijk tot leven wekte. Het was prettig om naar zijn gedichten te luisteren, omdat hij zijn voordracht ondersteunde door zijn hele lichaam mee te laten spelen. Janssen publiceerde al eerder in tijdschriften.

Kortom, een interessant viertal als introductie op de nieuwe reeks. Ik ben benieuwd naar de volgende lichting. Een aantal namen daarvan wekte de nieuwsgierigheid al. Daarbij mag de roos zijn naam eer aan doen wat mij betreft en prikkelend voor de dag komen.

Achtergrondinformatie:

Meer dan 50 jaar geleden begon Ad ten Besten de Windroosreeks met als basisidee om in relatief goedkope bundels vernieuwende dichters via een abonnementsysteem onder de aandacht van het lezerspubliek te brengen. Onder meer de debutanten Campert, Hanlo, Kouwenaar en Vinkenoog kwamen uit in die reeks. Vinkenoog (interim-dichter des Vaderlands) is dan ook de beschermheer van de nieuwe Windroosreeks. Rond 1970 verflauwde de belangstelling en werd de reeks opgeven.

De reeks is nu opnieuw geïntroduceerd door Chrétien Breukers en wordt door uitgeverij Holland op de markt gebracht. Het gaat om vier paperbacks per half jaar (september en mei) met werk van dichters die nog geen vaste plaats hebben op de dichtersmarkt. Door deze bundels voor schappelijk prijzen aan te bieden worden twee doelen bereikt. Meer dichters hebben een platform en kopers hebben de gelegenheid meer en gevarieerdere poëzie te ontdekken. Daarbij wil de uitgever natuurlijk graag bereiken dat meer lezers in poëzie geïnteresseerd raken en bundels kopen.

Geïnteresseerden kunnen via de site van uitgeverij Holland (www.uitgeverijholland.nl) een abonnement nemen. Elk half jaar verschijnen in september en mei vier bundels, totaal prijs 20 euro (plus 1 euro verzendkosten). Per stuk kosten de bundels 5,95.

Zeist, oktober 2004
Annette van den Bosch