Maandag 18 april werd in de Rode Hoed in Amsterdam in het kader van de eerste Week van de Poëzie een bijeenkomst georganiseerd waarin de genomineerden voor de VSB-poëzieprijs 2005 voordroegen en geïnterviewd werden door Ivo Smits.

Het was een fantastische avond die werd geleid door interviewer Ivo Smits. Smits kwam bijzonder sympathiek over en had een prettige stem. Maar helaas was Smits niet zo bedreven in het interviewen en nogal gepreoccupeerd met zijn eigen vragen. Hij kon lastig omschakelen als een dichter niet voldeed aan het beeld dat de interviewer blijkbaar vooraf had bedacht. Opvallend vond ik dat hij sommige dichters tutoyeerde en andere dichters niet. Of dat met afprijzen of goedkeuren of persoonlijke vriendschap te maken had kon ik niet inschatten.

De uitblinkers in voordracht waren voor mij onbetwist Ter Balkt en Arjen Duinker.
Ter Balkt wist bijzonder te boeien met zijn sonore basgeluid. Hoewel zijn gedichten overstromen van beelden, ideeën en associaties en de lezer zich nog wel eens verward afvraagt in welke verwijzingenmaalstroom hij terecht gekomen is, zijn de gedichten bijzonder goed te volgen als de meester zelf voordraagt. Zijn lange witte haar uit de ogen strijkend kijkt hij het publiek ernstig en met overwicht aan en steekt van wal.Uniek.

Arjen Duinker is volkomen tegengesteld aan deze man. Mager, lenig zichzelf bijna wegcijferend bij het voetlicht vertelt hij de presentator dat ‘De Wereld’ niet op de cd bij de bundel staat. Een foutje dat de interviewer dat niet zelf gemerkt heeft. Als je een keer de cd beluisterd hebt merk je dat het een ander gedicht is dan de bundel. Duinker droeg met Kees ’t Hart voor uit de bundel ‘De wereld’ en uit ‘De zon’. In eerste instantie rustig en beheerst, later wisselend van intonatie en ritme. De echo wordt door ’t Hart uitgerekt of verkort. Onder invloed van de korte zinnetjes van het gedicht ontstaat een spel van aantrekken en afstoten in de woorden en de echo. Het gevolg is dat de toehoorder in een cadans meegaat, meegesleept wordt. Het doet me denken aan de muziek van Simeon ten Holt. Een cyclus waarbij de herhaling een grote rol speelt, maar de variaties zijn enorm en worden breder en interessanter naarmate je beter luistert. Ik vind het dan ook volkomen terecht dat Duinker de VSB poëzieprijs op 22 april in ontvangst kon nemen.

De Vlaamse dichter Bart Meuleman stelde me in voordracht enigszins teleur, misschien omdat ik de bundel inmiddels al te goed ken. Bovendien vind ik zijn eerste bundel eigenlijk meer aanspreken dan deze bundel. In het interview vertelde Meuleman overigens dat de hoofdpersoon in de bundel degene is die hulp behoeft. Alfred Schaffer heb ik al enige malen meegemaakt. Zijn gedichten zijn goed, zijn dictie prima. Hij sprak iets te snel naar mijn zin. De dichters was ook gevraagd een gedicht te schrijven speciaal voor deze avond over het thema ‘grens en utopie’ en om dit gedicht voor te dragen. Zonder uitzondering waren dit prachtige gedichten. Ik weet niet of die gepubliceerd gaan worden. Maar zo dat het geval is, dan zijn het zeker aanraders.

Nachoem M. Wijnberg hoorde ik nog niet eerder voordragen en ik was verrast door de intensiteit. Hij droeg anders voor dan ik verwachtte, zijn stem was lichter en minder beheerst dan ik me bij de gedichten voorstelde. Wijnberg kwam in het interview met Smits heel spontaan over. En dat is een kunst want de interviewer had niet echt de gave om de dichters op hun gemak te stellen of interessante vragen te bedenken. Ter Balkt kwam desondanks ook goed uit de verf, omdat hij zijn eigen verhaal vertelde zonder in te gaan op de vragen. Al met al een boeiende avond.

Achtergrondinformatie:
De winnaar van de VSB Poëzieprijs Arjen Duinker ontvangt € 25.000,- en alle genomineerde dichters krijgen een bronzen sculptuurtje ‘Reflections’ van Nelson Carrilho.

Genomineerd voor de VSB Poëzieprijs 2005 waren de bundels:
Anti-canto’s en De Astatica van H.H. ter Balkt
De zon en de wereld van Arjen Duinker
Hulp van Bart Meuleman
Geen hand voor ogen van Alfred Schaffer
Eerst dit dan dat van Nachoem M. Wijnberg.

De Jury van de VSB Poëzieprijs 2005 bestond uit Thomas Vaessens (voorzitter), Eva Gerlach, Hagar Peeters, Marc Reugebrink, en Dietlinde Willockx.